सिन्धुपाल्चोकको बलेफी गाउँपालिका–५, बलेफी खोलाको किनारमा नेपालकै पहिलो राफ्टिङ स्कुल निर्माण भइरहेको छ। पर्यटन विभागको आर्थिक सहयोगमा १३ करोडको लागतमा निर्माण भइरहेको यो स्कुलको ९८ प्रतिशत काम पूरा भइसकेको जनाइएको छ।
नेपालमा साहसिक पर्यटनको प्रवर्द्धन, व्यावसायिक गाइड उत्पादन, तथा जल खेलकुद प्रशिक्षण दिने उद्देश्यले स्थापना गरिएको यो स्कुल एसियाकै पहिलो पूर्ण रूपमा राफ्टिङ तथा जल खेलकुद प्रशिक्षण केन्द्र बन्ने तयारीमा छ। सिन्धु पर्यटन व्यवसायी सङ्घका अध्यक्ष नारायण श्रेष्ठको परिकल्पनामा निर्माण भइरहेको यो स्कुल नेपालका लागि ऐतिहासिक उपलब्धि बन्ने बताइएको छ।
निर्माण पक्षका अनुसार, फागुन महिनाभित्रै यसको उद्घाटन गरिनेछ।
राफ्टिङ स्कुलको विशेषता र उद्देश्य
यो राफ्टिङ स्कुल खेलमैदानका लागि छुट्याइएको जग्गामा निर्माण गरिएको हो। यहाँ राफ्टिङ, कायाकिङ, जल उद्धार, तथा अन्य जल खेलकुदको प्रशिक्षण प्रदान गरिनेछ। मुख्य उद्देश्यहरू निम्नानुसार छन्:
१. राफ्टिङ तालिम प्रदान गर्ने
✅ बेसिक तालिम: नदीमा डुङ्गा सञ्चालन गर्ने, सुरक्षा उपायहरू अपनाउने, तथा आवश्यक उपकरणहरूको सही प्रयोग सिकाउने।
✅ एडभान्स तालिम: नदीको प्रवाहलाई बुझ्ने, जोखिम व्यवस्थापन गर्ने, र आपतकालीन अवस्थामा अपनाउने रणनीतिहरूको प्रशिक्षण दिने।
✅ गाइड ट्रेनिङ: व्यावसायिक गाइड बन्न चाहनेहरूलाई विस्तृत तालिम दिने।
२. सुरक्षा सम्बन्धी प्रशिक्षण दिने
✅ लाइफ ज्याकेट, हेल्मेट, र अन्य सुरक्षा उपकरणहरूको सही प्रयोग सिकाउने।
✅ डुङ्गा पल्टिएमा वा बगेमा के गर्ने भन्ने बारे प्रशिक्षण दिने।
✅ नदीको बहाव, जोखिमयुक्त क्षेत्रहरू, तथा उद्धार रणनीतिहरूको जानकारी गराउने।
३. व्यावसायिक राफ्टिङ गाइड तयार पार्ने
✅ नेपाल र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा काम गर्न सक्ने पेशागत गाइडहरू उत्पादन गर्ने।
✅ राफ्टिङ गाइडका लागि आवश्यक प्रमाणपत्र (License) तथा अन्य आवश्यक कागजात प्रदान गर्ने।
४. पर्यटकीय तथा व्यावसायिक राफ्टिङ व्यवस्थापन
✅ नेपालमा साहसिक पर्यटन उद्योगलाई प्रवर्द्धन गर्ने।
✅ स्थानीय तथा अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटकहरूका लागि विशेष राफ्टिङ प्याकेजहरू उपलब्ध गराउने।
५. आपतकालीन उद्धार (Rescue Training) प्रदान गर्ने
✅ बाढी तथा नदीजन्य आपतकालीन अवस्थाहरूमा उद्धार गर्न सक्षम जनशक्ति उत्पादन गर्ने।
✅ जल उद्धार तथा प्राथमिक उपचार सम्बन्धी प्रशिक्षण दिने।
६. अन्य जल खेलकुद (Water Sports) तालिम दिने
✅ कायाकिङ, क्यानोइङ, तथा अन्य जल खेलकुदको प्रशिक्षण उपलब्ध गराउने।
ह्वाइट वाटर च्यालेन्ज २०१८: जल खेलकुदमा ऐतिहासिक योगदान
सन् २०१८ मा बलेफी खोलामा ह्वाइट वाटर च्यालेन्ज (White Water Challenge) आयोजना गरिएको थियो, जसले यो क्षेत्रलाई साहसिक पर्यटन गन्तव्यका रूपमा स्थापित गर्यो। यो प्रतियोगिता नेपालकै राफ्टिङ र कायाकिङ खेलाडीहरूका लागि ऐतिहासिक अवसर बनेको थियो।
मुख्य आकर्षणहरू:
✔ राफ्टिङ र कायाकिङ प्रतियोगिता: नेपाल तथा अन्तर्राष्ट्रिय खेलाडीहरू सहभागी।
✔ जल उद्धार (Water Rescue) तालिम: नदी दुर्घटना भएमा उद्धार गर्ने उपायहरू प्रदर्शन।
✔ पर्यटन प्रवर्द्धन: साहसिक पर्यटनको सम्भावनालाई उजागर गर्ने अवसर।
नारायण श्रेष्ठका अनुसार, ह्वाइट वाटर च्यालेन्ज सफल भएपछि, त्यही स्थानलाई नेपालकै पहिलो राफ्टिङ स्कुल निर्माण गर्न उपयुक्त भनेर छनोट गरियो।
राफ्टिङ स्कुल निर्माण किन महत्वपूर्ण छ?
नेपालमा साहसिक पर्यटनको ठूलो सम्भावना छ। हिमालबाट बग्ने चट्टानी नदीहरूका कारण नेपालमा राफ्टिङ, कायाकिङ, र अन्य जल खेलकुदको लागि उत्कृष्ट अवसरहरू छन्।
✅ रोजगारीका अवसरहरू: नेपालमा साहसिक पर्यटन बढ्दै गएकाले व्यावसायिक गाइडहरू आवश्यक छन्।
✅ अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको तालिम: नेपालमै तालिम लिई विदेशमा पनि गाइडका रूपमा काम गर्न सकिनेछ।
✅ स्थानीय अर्थतन्त्रमा टेवा: साहसिक खेलकुद र पर्यटनको विकासले स्थानीय व्यवसायहरूलाई चलायमान बनाउनेछ।
सिन्धु पर्यटन व्यवसायी सङ्घका अध्यक्ष नारायण श्रेष्ठको भूमिका
सिन्धु पर्यटन व्यवसायी सङ्घका अध्यक्ष नारायण श्रेष्ठ नेपालका अग्रणी साहसिक पर्यटन व्यवसायीमध्ये एक हुन्।
✔ राफ्टिङ एसोसिएसन नेपालका पूर्व महासचिव भएर काम गरिसकेका श्रेष्ठ नेपालमा साहसिक पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि समर्पित व्यक्तित्व हुन्।
✔ ह्वाइट वाटर च्यालेन्ज २०१८ आयोजना गर्ने महत्वपूर्ण व्यक्ति मध्ये श्रेष्ठ एक हुन्।
✔ राफ्टिङ स्कुल स्थापना गर्ने परिकल्पना नारायण श्रेष्ठकै हो, जसले नेपाललाई साहसिक पर्यटनमा नयाँ उचाइमा पुर्याउने अपेक्षा गरिएको छ।
राफ्टिङ स्कुलको सम्भाव्यता र भविष्य
✅ नेपालकै पहिलो पूर्ण रूपमा जल खेलकुद तालिम प्रदान गर्ने स्कुल।
✅ १३ करोडको लगानीमा निर्माण गरिएको ठूला पूर्वाधारहरूमध्ये एक।
✅ एसियाकै पहिलो राफ्टिङ स्कुल, जसले अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका गाइड उत्पादन गर्नेछ।
✅ फागुन महिनामा उद्घाटन गर्ने लक्ष्य।
निष्कर्ष: नेपालको साहसिक पर्यटनको उज्ज्वल भविष्य
सिन्धुपाल्चोकमा निर्माण भइरहेको राफ्टिङ स्कुल नेपालकै साहसिक पर्यटन विकासमा कोशेढुंगा सावित हुनेछ। यसले व्यावसायिक गाइड उत्पादन, उद्धार तालिम, र साहसिक खेलकुदलाई प्रवर्द्धन गर्नेछ।
ह्वाइट वाटर च्यालेन्ज २०१८ को सफलताले यो क्षेत्रलाई पहिचान दिलाएझैं, राफ्टिङ स्कुलको स्थापना नेपाललाई अन्तर्राष्ट्रिय साहसिक पर्यटनको केन्द्र बनाउने दिशामा महत्वपूर्ण कदम हुनेछ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्